Van een beetje zweet zijn de meeste hardlopers niet vies. Met een rood hoofd en de zweetdruppels aan je neus heb je in ieder geval het idee dat je flink bezig bent geweest. Als je ook nog bedenkt dat zweet een belangrijke afkoelende functie heeft, is zweten helemaal zo gek nog niet. Toch? Helaas zijn er mensen die last hebben van een overmatige zweetproductie én mensen waarvan het zweet behoorlijk stinkt. En daar hebben andere (medelopers) dan weer ongevraagd profijt van. Overmatige en stinkende zweetproductie is deels te voorkomen. Maar, zo bleek onlangs, ook je genen spelen een bepalende rol.
Vislucht-syndroom
In een recente studie kwam naar voren dat sommige mensen grotere hoeveelheden TMA (trimethylamine) produceren na het eten van voedsel met veel choline. Choline is een stof, die vooral veel voorkomt in voedsel als eieren, zoutwatervissen, lever, gedroogde shiitakes en sommige peulvruchten als soja- en kidneybonen. Normaal gesproken zorgt een gen in het lichaam ervoor dat de geur van TMA in het lichaam wordt geneutraliseerd. Bij mensen met het zogenaamde vislucht-syndroom is dit gen defect. Met als gevolg een niet zo lekker ruikende lichaamsgeur. Waarschijnlijk heeft ongeveer 1% van de mensen met dit syndroom te maken. De sterke lichaamsgeur, die ook aan zweet een extra luchtje geeft, gaat meestal gepaard met een slechte adem en een vieze smaak in de mond, maar daar hebben de medelopers dan normaal gesproken minder last van.
Vlees-zweet mannelijker en aantrekkelijker
Je lichaamsgeur wordt niet alleen bepaald door de aanwezigheid van choline in je voeding. Hoewel er minder over bekend is, is duidelijk dat ook andere voedingsmiddelen zorgen voor een specifieke geur. Hoewel vleesconsumptie vaker geassocieerd wordt met een sterke lichaamsgeur en dito zweet, heeft het wel een voordeel. Vrouwen beschouwen zweet van vleeseters als aantrekkelijker, mannelijker en intenser dan zweet van groente-eters. Ook van knoflook is bekend dat het zijn sporen (geuren) nalaat in zweet.
Hygiëne
Als er geen sprake is van het vislucht-syndroom is zweet in principe geurloos. Pas wanneer het vocht in aanraking komt met bacteriën ontstaat de sterke geur. De oksels en voeten zijn een goede bron voor de bacteriën. Lekker warm en vochtig. Daarom ruikt okselzweet veel sterker dan bijvoorbeeld het zweet op je armen of benen. Je oksels haarvrij houden, een antibacteriële deodorant gebruiken en functionele hardloopkleding dragen met antibacteriële werking kan een sterke zweetlucht flink verminderen.
Liters zweet
Behalve een sterk ruikende zweetproductie kan er ook sprake zijn van overtollig zweten. Men spreekt in dat geval van hyperhidrose. Er wordt dan meer zweet geproduceerd dan strikt noodzakelijk om de lichaamstemperatuur te normaliseren. Hyperhidrose kan door verschillende oorzaken ontstaan. Net zoals bij het visluchtsyndroom speelt ook choline een belangrijke rol. Sommige medicijnen (pilocarpine, distigmine en rivastigmine) net zoals bepaalde antidepressiva en anti-psychotica lokken overmatig transpireren uit. Bij een verhoogde werking van de schildklier kan ook hyperhidrose optreden.
Zweet afdeppen
Het zweet regelmatig afdeppen van je oksels of rest van je lichaam heeft helaas geen zin en werkt juist averechts. Pas wanneer het zweet kan verdampen ontstaat er afkoeling en is er minder noodzaak tot zweten. Als je het zweet afveegt voordat het verdampt zul je het alleen maar warmer krijgen. En meer gaan zweten.
Botox tegen overmatig zweten?
Een vrij rigoureuze ingreep tegen overmatig zweten is een zogenaamde botoxbehandeling. Hierbij word het eiwit botuline-toxine in het lichaam ingespoten. Dit eiwit zou er voor zorgen dat het de productie van de zweetklieren blokkeert. Het kan worden toegepast bij de handpalmen, voetzolen en oksels. Hoewel pijnloos is het effect van deze ingreep slechts tijdelijk. Bovendien, belangrijker voor de hardloper, wordt het warmteregulerende effect van de zweetproductie ondermijnd. Waardoor hardlopen en presteren heel wat moeilijker wordt. Je lichaam kan zijn overtollige hitte namelijk niet kwijt.
Conclusie
Je lichaamsgeur wordt sterk bepaald door de aanwezigheid van bacteriën en je voedingspatroon. Bij ongeveer 1% van de bevolking zorgt een genetische afwijking voor een sterke lichaamsgeur. Voor deze mensen is het belangrijk om voedingsmiddelen met veel choline (zoals eieren, vis en bepaalde peulvruchten) te vermijden. Om een sterke lichaamsgeur tegen te gaan is je regelmatig wassen, het gebruik van antibacteriële deodorant en functionele hardloopkleding aan te raden.
Uit de reeks Loopgeleerdheid, door Ruud van den Eshof
Bron: ProRun